Studiedag | Adieu aan het beddenhuis

Innovatie in de zorgarchitectuur lijkt moeilijk te realiseren, zeker in de acute of beveiligde zorg. De vermaatschappelijking van de zorg is op volle gang, maar opmerkelijk genoeg blijven nieuwbouwprojecten eerder gekenmerkt door de aloude sfeer van het ziekenhuis. Het zorgt voor een bevreemdende situatie: bedden worden ‘afgebouwd’, maar de ziekenhuisgang ademt nog steeds de aloude sfeer.

Ontwerpuitdagingen in de residentiële zorg
In deze studiemiddag over zorg en architectuur krijgen opdrachtgevers van enkele uitzonderlijke projecten het woord. Er komen praktijkvoorbeelden uit het brede spectrum aan bod: van geestelijke gezondheidszorg, ouderenzorg en opvang van mensen met verstandelijke beperking tot palliatieve zorg. De cases vormen een aanleiding om na te denken over het nut en de voordelen die goede ziekenhuisarchitectuur oplevert voor kwalitatieve zorgverlening vandaag.

Voorafgaand aan de studienamiddag is er een geleid bezoek van de tentoonstelling UNLESS EVER PEOPLE / CARITAS FOR FREESPACE in Kunsthal Gent. In de Belgische vervolgtentoonstelling van de geprezen Biënnale-expositie komt een van de praktijkvoorbeelden van de studiedag aan bod: het Kanunnik Petrus Jozef Triestplein van architectenbureau de vylder vinck taillieu.

PROGRAMMA

14u Onthaal en inleiding
We beginnen de dag met een korte inleiding door Sofie De Caigny (directeur Vlaams Architectuurinstituut), Patrick Allegaert (artistiek directeur Museum Dr. Guislain) en Gideon Boie (docent en onderzoeker aan de Faculteit Architectuur KU Leuven).

14u15 Opdrachtgevers aan het woord
Daarna laten we het woord aan enkele opdrachtgevers van uitzonderlijke projecten in de residentiële zorg:

Als eerste laten we Wivina Demeester aan het woord over Rode Roos in Monnikenheide, een ontwerp door UR architects. Monnikenheide is een permanente verblijfplaats voor mensen met een verstandelijke handicap. Met een multidisciplinair team van dag- en nachtbegeleiders, verpleegkundigen, kinesisten, huisartsen enzovoort, voorzien ze zorg op maat voor elke bewoner. Kwaliteitsvolle en aangepaste woningen worden gecreëerd met hedendaagse architectuur, waaronder de Rode Roos.

Daarna licht Herman Roose het boeiende project het Kanunnik Petrus Jozef Triestplein van architectenbureau de vylder vinck taillieu ism. BAVO toe. In een filosofische zoektocht naar het psychiatrisch centrum van de toekomst werden er dankzij participatie van alle betrokken partijen, en met name de patiënten zelf, nieuwe inzichten gecultiveerd omtrent de zorgvisie. Het moest een plek worden zonder specifieke functie, opdat de gebruikers van de campus de onbepaalde ruimte naar wens zelf zouden kunnen invullen.

Het derde project, dat besproken wordt door Carla Molenbergs, is Huis Perrekes, een ontwerp van NU Architectuuratelier ism. Ester Goris. Huis Perrekes is een innoverend project dat model staat voor hoe op een kwalitatieve manier met mensen met dementie wordt omgegaan. Het stimuleert de bewoners om zo lang mogelijk alles zelf te doen, een architectuur in het teken van leven.

Als laatste licht Christine Gonnissen het project Coda Wuustwezel van noAarchitecten toe. Coda biedt gespecialiseerde palliatieve zorg aan terminale patiënten en ondersteuning voor hun families. In een voormalige kloosterhoeve ver van de muren van het ziekenhuis krijgen de gasten hier medische verzorging, psychologische begeleiding en een warm sociaal contact.

15u15 Gesprek met publiek
Na de toelichting van deze boeiende projecten geven we jullie de kans om een gesprek aan te gaan met de aanwezige opdrachtgevers over de projecten, gevolgd door een koffiepauze.

15u50 Reflecties over zorgarchitectuur
Na de pauze reflecteren we samen over de ontwerpuitdagingen in de residentiële zorg met enkele experten in de sector. We geven het woord aan Anne Malliet (projectverantwoordelijke bij het Team Vlaams Bouwmeester) en Ann Heylighen (professor research by design en inclusive design aan de KU Leuven) en Hans Meganck (welzijnswerker, docent aan de Arteveldehogeschool en ervaringsdeskundige). Met deze sprekers belooft het een boeiend debat te worden.

16u50 Gesprek met publiek
Ook hierna is er weer de kans om vragen te stellen en in discussie te gaan met de aanwezige sprekers, gevolgd door het slotwoord om de interessante namiddag af te sluiten.

17u25 Receptie
Om te eindigen, bieden we jullie graag nog een receptie aan waar de onderwerpen verder besproken kunnen worden over een hapje en een drankje.

Een initiatief van Museum Dr. Guislain i.s.m. Bavo, architecten de vylder vinck tallieu, Vlaams Architectuurinstituut en KU Leuven.